Công ty cổ phần đường sắt Vĩnh Phú
70 năm - Hình thành và Phát triển Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú
Lịch sử Hình thành và Phát triển
Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú
(1955-2025)
Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú
(1955-2025)
|
|
Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú, theo dõi hành trình 70 năm của công ty, từ khi thành lập vào năm 1955 với tên gọi ban đầu là “Công vụ đoạn Việt Trì” cho đến vị thế hiện tại là một doanh nghiệp cổ phần hóa và hiện đại hóa. Lịch sử của công ty là một hình ảnh thu nhỏ của quá trình phát triển của Việt Nam, được đánh dấu bằng các giai đoạn tái thiết sau chiến tranh, sự kiên cường trong thời chiến, cải cách kinh tế và hội nhập thị trường hiện đại.
Khả năng thích ứng sâu sắc, vai trò tiên phong của công ty trong đổi mới công nghệ và kinh doanh, và văn hóa doanh nghiệp bền vững bắt nguồn từ tinh thần đoàn kết và sự tận tụy. Bài viết này trình bày tóm tắt các chuyển đổi về cấu trúc và hoạt động của công ty, các thay đổi chiến lược từ một đơn vị phục vụ công ích đơn thuần sang một tập đoàn đa dạng và cạnh tranh, cùng với sự tăng trưởng tài chính nhất quán, đặc biệt là trong các hoạt động kinh doanh ngoài công ích. Dữ liệu tài chính và các giải thưởng lớn được tích hợp để làm rõ các khẳng định và minh họa các xu hướng, mang lại một bức tranh toàn diện và có căn cứ về một tổ chức đã vượt qua nhiều thập kỷ của những thay đổi sâu rộng.
Nền tảng của sự kiên cường (1955–1979)
Giai đoạn thành lập và tái thiết sau chiến tranh (1955-1965)
Sự ra đời của Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú có thể truy ngược về ngày 22 tháng 11 năm 1955, khi “Công vụ đoạn Việt Trì” được Tổng cục Đường sắt thành lập theo Quyết định số 2127/QĐ-NS, do đồng chí Nguyễn Nghi (1955-1958) làm Đoạn trưởng. Sự kiện này đánh dấu một bước đi quan trọng trong nỗ lực của quốc gia nhằm khôi phục và củng cố mạng lưới đường sắt đã bị tàn phá nặng nề sau Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất. Nhiệm vụ ban đầu của công ty bao gồm quản lý, duy tu và sửa chữa kết cấu hạ tầng đường sắt trên phạm vi từ km 12+000 (Yên Viên - Đông Anh) đến km 160+500 (Yên Bái), đồng thời tham gia vào công cuộc khôi phục tuyến đường sắt Yên Viên – Yên Bái quan trọng. Giai đoạn đầu, lực lượng lao động của công ty chủ yếu là những người nông dân từ khắp mọi miền đất nước, theo tiếng gọi của Đảng, đã hăng hái tham gia vào công cuộc xây dựng lại giao thông đường sắt Hà Nội – Lào Cai.
Ban lãnh đạo thời kỳ 1959-1974
Đoạn trưởng: đồng chí Nguyễn Hà
Đoạn phó chính trị: đồng chí Nguyễn Văn Huấn.
Đoạn phó: đồng chí Nguyễn văn Thảo.
Cơ cấu tổ chức ban đầu được thiết kế tinh gọn và tập trung vào các đơn vị làm việc tại hiện trường, được gọi là "Lãnh công khu." Các lãnh công khu này chịu trách nhiệm quản lý các đoạn đường cụ thể, bao gồm Lãnh công khu đường Thạch Lỗi, Phúc Yên, Việt Trì, Phú Thọ, Ấm Thượng, Yên Bái và Lãnh công khu cầu Việt Trì.
Đây là một mô hình thực dụng được thiết kế cho sự giám sát trực tiếp và hành động nhanh chóng trong môi trường hậu chiến. Sự phát triển ban đầu của công ty gắn liền với những thành tựu của ngành đường sắt quốc gia. Công ty đã hoàn thành việc khôi phục đoạn đường sắt Yên Viên - Việt Trì vào tháng 01/1956 và đoạn Việt Trì - Yên Bái vào tháng 3/1956. Toàn bộ tuyến Hà Nội - Lào Cai được khôi phục và đưa vào khai thác vào ngày 7/8/1956, một thành tích xuất sắc trong công cuộc tái thiết đất nước. Ghi nhận những đóng góp đó, ngày 12/2/1956 (Mùng 1 Tết Bính Thân), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm và động viên cán bộ công nhân viên (CBCNV) tại công trường khôi phục cầu Việt Trì.
Sự phát triển của công ty tiếp tục vào năm 1960 khi Tổng cục Đường sắt quyết định giao thêm nhiệm vụ quản lý tuyến đường sắt Đông Anh – Thái Nguyên. Sự mở rộng này phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của công ty trong việc hỗ trợ các mục tiêu công nghiệp hóa của miền Bắc. Phạm vi quản lý được mở rộng từ Đông Anh đến Đoan Thượng và từ Đông Anh đến Thái Nguyên, dẫn đến một tên gọi khác của đơn vị là "Đoạn công vụ Hà Yên Thái". Một bước chuyển đổi quan trọng đã diễn ra vào năm 1964, khi "Cục Công vụ" đổi tên thành "Cục cầu đường" và “Đoạn công vụ Việt Trì” đổi tên thành “Đoạn cầu đường Việt Trì”. Sự thay đổi này báo hiệu một sự chuyển đổi từ một đơn vị kỹ thuật được thành lập để phục hồi sau chiến tranh sang một thực thể quản lý hạ tầng chuyên nghiệp và lâu dài. Việc công nhận chính thức vai trò của công ty như một tổ chức duy tu và quản lý cơ sở hạ tầng đã khẳng định vị thế của nó trong cơ cấu ngành đường sắt Quốc gia. Giai đoạn này kết thúc với một sự công nhận quan trọng khác: Công khu đường Vĩnh Yên đã vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh số 39 LCT, thưởng Huân chương Lao động hạng Ba vào ngày 21 tháng 8 năm 1964, vì những thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua. Giải thưởng này đã thiết lập một tiền lệ về sự xuất sắc và sự cống hiến của công ty đối với sự phát triển của đất nước.
Giai đoạn thời chiến của sự kiên cường và đổi mới (1965-1979)
Giai đoạn 1965-1979 là một trong những thời kỳ thử thách lớn nhất đối với công ty, khi nó phải đối mặt với cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ. Từ tháng 6/1965, Mỹ đã mở rộng phạm vi đánh phá ra toàn miền Bắc, tập trung vào các mục tiêu giao thông quan trọng, đặc biệt là khu vực Việt Trì và cầu Việt Trì. Để ứng phó với tình hình này, Bộ GTVT đã ban hành Quyết định số 1119 QĐ/TC thành lập 7 Đoạn quản lý đường sắt, trong đó có Đoạn quản lý đường sắt 6 và Đoạn quản lý đường sắt 7. Công ty đã trải qua một sự thay đổi cơ cấu khác vào tháng 6/1966, khi Tổng cục Đường sắt ban hành Quyết định số 129 TC/QĐ, thành lập các Đoạn cầu đường, bao gồm Đoạn cầu đường Hà Yên. Điều này cho phép đơn vị hoạt động với tư cách là một đơn vị kế hoạch và hạch toán độc lập, mang lại sự linh hoạt cần thiết để ứng phó với các cuộc tấn công của đế quốc Mỹ.
Đối mặt với sự tàn phá nặng nề của cầu đường, đặc biệt là khi cầu Việt Trì bị đánh sập vào ngày 28/6/1966, công ty đã thể hiện tinh thần sáng tạo và kiên cường đáng kinh ngạc. Để giữ vững "huyết mạch giao thông thông suốt," công ty đã thành lập "Đội phà sắt Việt Trì" vào ngày 17/10/1966. Đội này đã sử dụng xà lan để chuyển tải đầu máy và toa xe qua sông Lô, một giải pháp vận tải độc đáo và hiệu quả trong thời chiến. Khẩu hiệu "Qua sông không cầu, chạy tàu không ga" đã trở thành biểu tượng cho sự quyết tâm của các CBCNV. Sự kiên cường này không chỉ là về mặt kỹ thuật mà còn là về tinh thần. Lực lượng tự vệ của công ty đã dũng cảm tham gia chiến đấu, phối hợp cùng các đơn vị khác để bảo vệ các tuyến đường và công trình trọng điểm. Những hành động anh hùng của họ đã được ghi nhận, như trường hợp của đồng chí Đặng Thị Tho, người đã dũng cảm phá bom nổ chậm tại Km 127 và được kết nạp Đảng ngay tại trận địa.
Ban lãnh đạo Giai đoạn 1974 – 1979
- Đồng chí Bùi Xuân Lam làm Đoạn trưởng (đến tháng 2-1979).
- Đoạn phó: Các đồng chí Phan Trần Thứ, Phạm Phúc Minh, Võ Văn Long
Sau chiến tranh, công ty đã nhanh chóng chuyển sang công tác khôi phục. Cầu Việt Trì được khôi phục và thông xe vào ngày 28/3/1973. Tuy nhiên, thiên tai cũng là một thách thức không nhỏ. Trận lũ lụt lịch sử vào năm 1969 và 1971 đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều đoạn đường sắt. Công ty, với sự hỗ trợ của các lực lượng khác, đã khắc phục hậu quả một cách nhanh chóng, được Bộ GTVT khen thưởng. Một bước phát triển quan trọng khác trong giai đoạn này là sự thành lập "Xưởng cơ khí cầu đường" vào tháng 01/1966. Quyết định này cho phép công ty tự sản xuất và sửa chữa các phụ kiện cầu đường, giảm sự phụ thuộc vào các nguồn cung cấp bên ngoài trong thời kỳ chiến tranh và gián đoạn chuỗi cung ứng. Việc tự chủ này đã trở thành một đặc điểm cốt lõi của công ty và là tiền đề cho những đổi mới trong các giai đoạn sau. Giai đoạn này đã chứng tỏ khả năng của công ty trong việc chuyển đổi từ một đơn vị sửa chữa thụ động sang một lực lượng chủ động, không chỉ đảm bảo an toàn giao thông mà còn bảo vệ mạng lưới vận tải quốc gia.
Sáp nhập chiến lược và chuyển đổi (1979-2003)
Sau khi đất nước thống nhất, ngành đường sắt tiếp tục tái cơ cấu để đáp ứng các yêu cầu mới. Ngày 01/4/1979, Đoạn cầu đường Hà Yên và Đoạn cầu đường Yên Lào được hợp nhất thành một đơn vị duy nhất lấy tên là Đoạn cầu đường Hà Lào.
Ban lãnh đạo thời kỳ 1979-1983:
- Đoạn trưởng: đồng chí Nguyễn Huy Khánh.
- Đoạn phó: các đồng chí Nguyễn Tiến Duy, Phạm Phúc Minh, Lê Văn Đàm, Bùi Minh Đức
Tuy nhiên, mô hình tổ chức này sớm bộc lộ nhiều bất cập, với phạm vi quản lý quá dài và cơ cấu cồng kềnh, gây khó khăn cho hoạt động. Đáp lại những thách thức này, Tổng cục Đường sắt đã ban hành Quyết định số 570 CB-TC vào ngày 02/8/1983, thành lập Xí nghiệp Quản lý đường sắt Vĩnh Phú.
Ban lãnh đạo Thời kỳ 10/1983 – 9/1990:
- Giám đốc: Đồng chí Bùi Minh Đức.
- Phó Giám đốc: đồng chí Hoàng Ngọc Thanh, Nguyễn Hồng Hưng.
Đây là một quyết định chiến lược nhằm tái cơ cấu, tạo ra một đơn vị tinh gọn và tập trung hơn, chịu trách nhiệm quản lý phạm vi từ km 42+100 (Phúc Yên) đến km 144+750 (Văn Phú), với trụ sở đóng tại thành phố Việt Trì.
Xí nghiệp Quản lý đường sắt Vĩnh Phú ra đời trong bối cảnh đất nước và ngành đường sắt đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là chính sách giá, lương, tiền không đồng bộ và tình trạng trượt giá liên tục. Thu nhập của người lao động rất thấp, chỉ khoảng 37.000 đồng/người/tháng, và nguồn cung vật tư thiếu thốn. Trước tình hình đó, ban lãnh đạo đã thực hiện một chiến lược mang tính đột phá: "phát triển sản xuất kinh doanh ngoài đôi ray". Công ty đã thành lập Ban đời sống, tổ chức đi vào miền Nam mua gạo, quan hệ với các nhà máy địa phương để lấy hàng thay tiền trả lương, và sử dụng than để đốt gạch xây nhà ở và nhà ga.
Ban lãnh đạo Thời kỳ 10/1990 – 4/1996:
- Giám đốc: Đồng chí Bùi Văn Tiếu.
- Phó Giám đốc: các đồng chí Hoàng Ngọc Thanh, Nguyễn Hồng Hưng, Nguyễn Văn Đồng (từ tháng 5-1991 đến tháng 4-1996), Đỗ văn Trường (từ tháng 5-1991), Nguyễn Hữu Hoan (từ tháng 4-1996).
Giai đoạn này, đột phá quan trọng nhất là trong lĩnh vực công nghệ. Nhận thấy tình trạng xuống cấp nghiêm trọng của hệ thống tà vẹt gỗ và tà vẹt bê tông cũ, ban lãnh đạo đã mạnh dạn đầu tư gần 1 tỷ đồng vào năm 1993, để mua sắm máy móc và tự sản xuất tà vẹt bê tông (TVBT). Sáng kiến này đã giải quyết vấn đề thiếu hụt vật liệu, nâng cao chất lượng kết cấu đường sắt và tạo ra một nguồn doanh thu mới. Sản phẩm TVBT cải tiến của công ty không chỉ được sử dụng trên tuyến Hà Nội - Lào Cai, mà còn được cung cấp cho các tuyến đường sắt khác trên toàn quốc. Việc sản xuất TVBT này minh chứng cho sự chuyển đổi chiến lược của công ty từ một đơn vị bảo trì thụ động sang một đơn vị chủ động, tự chủ về công nghệ và tham gia vào chuỗi cung ứng của ngành. Sự đổi mới này không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn là một phản ứng kinh tế thông minh trước những thách thức của thị trường.
Thực hiện Nghị định số 56/CP ngày 2/10/1996 của Chính phủ về việc qui định hoạt động của doanh nghiệp công ích, ngày 17/4/1998, Bộ GTVT ban hành Quyết định số 877/1998/QĐ/TCCB-LĐ của Bộ trưởng Bộ GTVT thành lập doanh nghiệp Nhà nước hoạt động công ích Xí nghiệp quản lý đường sắt Vĩnh Phú, trực thuộc Liên hiệp đường sắt Việt Nam.
Ban lãnh đạo thời kỳ 4/1996-8/2000
- Giám đốc: Đồng chí Nguyễn Văn Đồng.
- Phó Giám đốc: các đồng chí Nguyễn Hữu Hoan, Đỗ Văn Trường (đến tháng 12-1998 chuyển làm Phó Giám đốc Xí nghiệp QLĐS Yên Lào), Trần Quang Lịch, Nguyễn Việt Anh.
Theo đó, Xí nghiệp quản lý đường sắt Vĩnh Phú là tổ chức sản xuất phục vụ, hạch toán kinh tế độc lập, có tư cách pháp nhân đầy đủ, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận. Điều quan trọng nhất là Xí nghiệp được tổ chức kinh doanh dịch vụ khác với mức tỷ trọng đến 30% trong tổng doanh thu hàng năm và theo khả năng thực tế của doanh nghiệp. Từ một mô hình tổ chức hạch toán kinh tế nội bộ đến mô hình hạch toán kinh tế độc lập, đó là một bước chuyển đổi căn bản, giao quyền chủ động cho doanh nghiệp rộng hơn, để từng bước vươn ra thị trường rộng lớn, với nhưng hình thức tổ chức mới phù hợp với xu thế phát triển của kinh tế thị trường và phù hợp với luật định, một sự công nhận chính thức đối với chiến lược đa dạng hóa doanh thu đã được thực hiện thành công.
Quản trị Doanh nghiệp và tiến bộ Công nghệ (2000-2015)
Bước vào thế kỷ 21, ngành Đường sắt Việt Nam tiến hành tái cấu trúc toàn diện theo mô hình Tổng công ty mẹ-Công ty con. Hợp nhất với xu hướng này, Xí nghiệp Quản lý đường sắt Vĩnh Phú được đổi tên thành Công ty Quản lý Đường sắt Vĩnh Phú vào ngày 20/3/2003, theo Quyết định số 734/2003/QĐ-GTVT của Bộ GTVT. Sự chuyển đổi này đã nâng tầm quản lý của công ty, tăng thêm chức năng và sự chủ động trong sản xuất kinh doanh. Sau đó, vào tháng 6/2010, công ty tiếp tục chuyển đổi thành Công ty TNHH một thành viên Quản lý đường sắt Vĩnh Phú, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp.
Ban lãnh đạo Thời kỳ 9/2000 – 12/2008
- Giám đốc : Đồng chí Đỗ Văn Trường.
- Phó Giám đốc: Đ/c Nguyễn Việt Anh, Trần Như Thắng, Trần Thanh Tâm.
Một trong những chiến lược cốt lõi của giai đoạn này là đầu tư mạnh vào cơ giới hóa để nâng cao năng suất và chất lượng. Công ty đã đầu tư và trang bị nhiều loại máy móc, thiết bị thi công đường sắt hiện đại, bao gồm máy chèn đường 08-8GS của Cộng hòa Áo, máy siết phụ kiện, máy khoan cắt ray và cẩu tự hành. Các khoản đầu tư này đã mang lại hiệu quả rõ rệt, không chỉ cho công ty mà còn cho các đơn vị khác trong ngành, khẳng định vị thế dẫn đầu về công nghệ.
Bên cạnh việc cơ giới hóa, công ty còn chú trọng vào cải tiến kỹ thuật. Một sáng kiến nổi bật là nghiên cứu và sản xuất thành công tà vẹt bê tông liền khối cốt thép thường, được áp dụng cho đường cong có ray thứ ba và đường đầu cầu, giúp giải quyết các khuyết điểm của tà vẹt cũ và nâng cao độ ổn định của kết cấu hạ tầng. Sáng kiến này đã đạt Giải nhất cuộc thi Sáng tạo Đường sắt Việt Nam năm 2009.
Quá trình chuyển đổi này được củng cố bằng sự tăng trưởng tài chính nhất quán. Doanh thu và thu nhập bình quân của người lao động tăng trưởng đều đặn qua từng năm, đặc biệt là doanh thu từ các hoạt động ngoài công ích. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 1.196.000 đồng/người/tháng vào năm 2002 lên 4.100.000 đồng/người/tháng vào năm 2011. Sự tăng trưởng tiếp tục tăng mạnh mẽ trong những năm sau đó. Thành công trong việc đa dạng hóa nguồn thu đã giúp công ty có nền tảng vững chắc để phát triển. Cùng với những thành tựu về tài chính và công nghệ, công ty cũng đã nâng cao chất lượng quản lý. Vào tháng 7/2005, công ty đã xây dựng và được cấp chứng nhận Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2000, một bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa quy trình hoạt động.
Ghi nhận những thành tích xuất sắc trong giai đoạn này, Công ty đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động Hạng Ba vào năm 2007, một giải thưởng công nhận những đóng góp cho sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là những thành tích từ năm 2002 đến năm 2006.
Ngày 29/6/2010, Tổng công ty ĐSVN ban hành Quyết định số 717/QĐ-ĐS chuyển Công ty QLĐS Vĩnh Phú thành Công ty TNHH một thành viên Quản lý đường sắt Vĩnh Phú. Mô hình tổ chức quản lý Công ty theo mô hình Chủ tịch Công ty, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp.
Ban lãnh đạo thời kỳ 01/2009-12/2015
- Đồng chí Nguyễn Việt Anh giữ chức vụ Chủ tịch, Giám đốc, kiêm Bí thư Đảng ủy Công ty.
- Các đồng chí Trần Như Thắng, Trần Thanh Tâm làm Phó Giám đốc Công ty.
Trong hơn 10 năm qua (2000-2012), Công ty TNHH một thành viên QLĐS Vĩnh Phú đã đổi mới toàn diện về mọi mặt, trong đó sự ổn định và tinh thần đoàn kết trên dưới một lòng là nhân tố căn bản nhất và là điểm tựa vững chắc cho sự phát triển của Công ty. Cùng với sự phát triển nhanh chóng của xã hội trong những năm đó, Công ty cũng không nằm ngoài sự phát triển chung của đất nước. Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ sửa chữa thường xuyên hàng năm được Tổng công ty ĐSVN giao, còn ký kết Hợp đồng bảo trì, sửa chữa KCHTĐS với Nhà máy Supe Lâm Thao, Công ty giấy Bãi Bằng, tham gia đấu thầu thi công nhiều công trình lớn như: Thi công nâng cấp tuyến Hà Nội – Hải Phòng; Hà Nội – TP Hồ Chí Minh; Công trình cải tạo và nâng cấp tuyến đường sắt phía Tây Yên Viên – Lao Cai.
Bước sang năm 2015, cùng với xu thế phát triển và hội nhập của đất nước, yêu cầu đổi mới đặt ra hiện nay đối với ngành Đường sắt là phải khẩn trương tiến hành tái cơ cấu, chuyển đổi mô hình hoạt động của các doanh nghiệp ngành Đường sắt theo mô hình Công ty Cổ phần, đạt hiệu quả ngày càng cao trong SXKD, chất lượng cung cấp dịch vụ, sức cạnh tranh của sản phẩm ngày một tốt hơn.
Trong đầu tư phát triển phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng chủ yếu phát triển theo chiều rộng sang phát triển hợp lý giữa chiều rộng và chiều sâu, chú trọng tính hiệu quả, tính bền vững lâu dài của hệ thống đường sắt Quốc gia, nhằm đáp ứng yêu cầu cho tăng trưởng kinh tế của đất nước. Đến cuối năm 2015, Công ty đã hoàn thiện và đang tổ chức bàn giao các công trình đã tham gia như: Gói thầu CP1, CP2, CP3 về cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt phía Tây. Đặc biệt, vươn ra khỏi chỉ thi công các công trình trong ngành đường sắt trước đây, Công ty đã đấu thầu thành công Dự án về lắp đặt đường di chuyển máy bốc than tại Công ty Tuyển than Cửa Ông, trị giá Hợp đồng là trên 11 tỷ đồng. Tổng sản lượng năm 2015 đạt khoảng 115,5 tỷ đồng, tổng thu nhập bình quân đầu người khoảng 6 triệu đồng/người/tháng.
Vượt qua những khó khăn buổi ban đầu khi chuyển mô hình hoạt động theo Luật doanh nghiệp, Công ty đã ngày càng tìm được hướng đi mới đem lại nhiều lợi nhuận và nó được thể hiện bằng con số ấn tượng:
- Năm 2010 tổng sản lượng là 68,5 tỷ đồng, thì năm 2015 là 115,5 tỷ đồng, tăng 168,6%.
- Doanh thu ngoài công ích năm 2010 là 12,4 tỷ đồng, thì năm 2015 khoảng 41,2 tỷ đồng, tăng 332,2%
- Thu nhập bình quân người lao động năm 2010 là 3,5 triệu đồng/người/ tháng, thì năm 2015 là 6,0 triệu đồng/người/ tháng, tăng 171,4%.
Giai đoạn thành lập và tái thiết sau chiến tranh (1955-1965)
Sự ra đời của Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú có thể truy ngược về ngày 22 tháng 11 năm 1955, khi “Công vụ đoạn Việt Trì” được Tổng cục Đường sắt thành lập theo Quyết định số 2127/QĐ-NS, do đồng chí Nguyễn Nghi (1955-1958) làm Đoạn trưởng. Sự kiện này đánh dấu một bước đi quan trọng trong nỗ lực của quốc gia nhằm khôi phục và củng cố mạng lưới đường sắt đã bị tàn phá nặng nề sau Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất. Nhiệm vụ ban đầu của công ty bao gồm quản lý, duy tu và sửa chữa kết cấu hạ tầng đường sắt trên phạm vi từ km 12+000 (Yên Viên - Đông Anh) đến km 160+500 (Yên Bái), đồng thời tham gia vào công cuộc khôi phục tuyến đường sắt Yên Viên – Yên Bái quan trọng. Giai đoạn đầu, lực lượng lao động của công ty chủ yếu là những người nông dân từ khắp mọi miền đất nước, theo tiếng gọi của Đảng, đã hăng hái tham gia vào công cuộc xây dựng lại giao thông đường sắt Hà Nội – Lào Cai.
Ban lãnh đạo thời kỳ 1959-1974
Đoạn trưởng: đồng chí Nguyễn Hà
Đoạn phó chính trị: đồng chí Nguyễn Văn Huấn.
Đoạn phó: đồng chí Nguyễn văn Thảo.
Cơ cấu tổ chức ban đầu được thiết kế tinh gọn và tập trung vào các đơn vị làm việc tại hiện trường, được gọi là "Lãnh công khu." Các lãnh công khu này chịu trách nhiệm quản lý các đoạn đường cụ thể, bao gồm Lãnh công khu đường Thạch Lỗi, Phúc Yên, Việt Trì, Phú Thọ, Ấm Thượng, Yên Bái và Lãnh công khu cầu Việt Trì.
Đây là một mô hình thực dụng được thiết kế cho sự giám sát trực tiếp và hành động nhanh chóng trong môi trường hậu chiến. Sự phát triển ban đầu của công ty gắn liền với những thành tựu của ngành đường sắt quốc gia. Công ty đã hoàn thành việc khôi phục đoạn đường sắt Yên Viên - Việt Trì vào tháng 01/1956 và đoạn Việt Trì - Yên Bái vào tháng 3/1956. Toàn bộ tuyến Hà Nội - Lào Cai được khôi phục và đưa vào khai thác vào ngày 7/8/1956, một thành tích xuất sắc trong công cuộc tái thiết đất nước. Ghi nhận những đóng góp đó, ngày 12/2/1956 (Mùng 1 Tết Bính Thân), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm và động viên cán bộ công nhân viên (CBCNV) tại công trường khôi phục cầu Việt Trì.
Sự phát triển của công ty tiếp tục vào năm 1960 khi Tổng cục Đường sắt quyết định giao thêm nhiệm vụ quản lý tuyến đường sắt Đông Anh – Thái Nguyên. Sự mở rộng này phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của công ty trong việc hỗ trợ các mục tiêu công nghiệp hóa của miền Bắc. Phạm vi quản lý được mở rộng từ Đông Anh đến Đoan Thượng và từ Đông Anh đến Thái Nguyên, dẫn đến một tên gọi khác của đơn vị là "Đoạn công vụ Hà Yên Thái". Một bước chuyển đổi quan trọng đã diễn ra vào năm 1964, khi "Cục Công vụ" đổi tên thành "Cục cầu đường" và “Đoạn công vụ Việt Trì” đổi tên thành “Đoạn cầu đường Việt Trì”. Sự thay đổi này báo hiệu một sự chuyển đổi từ một đơn vị kỹ thuật được thành lập để phục hồi sau chiến tranh sang một thực thể quản lý hạ tầng chuyên nghiệp và lâu dài. Việc công nhận chính thức vai trò của công ty như một tổ chức duy tu và quản lý cơ sở hạ tầng đã khẳng định vị thế của nó trong cơ cấu ngành đường sắt Quốc gia. Giai đoạn này kết thúc với một sự công nhận quan trọng khác: Công khu đường Vĩnh Yên đã vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh số 39 LCT, thưởng Huân chương Lao động hạng Ba vào ngày 21 tháng 8 năm 1964, vì những thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua. Giải thưởng này đã thiết lập một tiền lệ về sự xuất sắc và sự cống hiến của công ty đối với sự phát triển của đất nước.
Giai đoạn thời chiến của sự kiên cường và đổi mới (1965-1979)
Giai đoạn 1965-1979 là một trong những thời kỳ thử thách lớn nhất đối với công ty, khi nó phải đối mặt với cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ. Từ tháng 6/1965, Mỹ đã mở rộng phạm vi đánh phá ra toàn miền Bắc, tập trung vào các mục tiêu giao thông quan trọng, đặc biệt là khu vực Việt Trì và cầu Việt Trì. Để ứng phó với tình hình này, Bộ GTVT đã ban hành Quyết định số 1119 QĐ/TC thành lập 7 Đoạn quản lý đường sắt, trong đó có Đoạn quản lý đường sắt 6 và Đoạn quản lý đường sắt 7. Công ty đã trải qua một sự thay đổi cơ cấu khác vào tháng 6/1966, khi Tổng cục Đường sắt ban hành Quyết định số 129 TC/QĐ, thành lập các Đoạn cầu đường, bao gồm Đoạn cầu đường Hà Yên. Điều này cho phép đơn vị hoạt động với tư cách là một đơn vị kế hoạch và hạch toán độc lập, mang lại sự linh hoạt cần thiết để ứng phó với các cuộc tấn công của đế quốc Mỹ.
Đối mặt với sự tàn phá nặng nề của cầu đường, đặc biệt là khi cầu Việt Trì bị đánh sập vào ngày 28/6/1966, công ty đã thể hiện tinh thần sáng tạo và kiên cường đáng kinh ngạc. Để giữ vững "huyết mạch giao thông thông suốt," công ty đã thành lập "Đội phà sắt Việt Trì" vào ngày 17/10/1966. Đội này đã sử dụng xà lan để chuyển tải đầu máy và toa xe qua sông Lô, một giải pháp vận tải độc đáo và hiệu quả trong thời chiến. Khẩu hiệu "Qua sông không cầu, chạy tàu không ga" đã trở thành biểu tượng cho sự quyết tâm của các CBCNV. Sự kiên cường này không chỉ là về mặt kỹ thuật mà còn là về tinh thần. Lực lượng tự vệ của công ty đã dũng cảm tham gia chiến đấu, phối hợp cùng các đơn vị khác để bảo vệ các tuyến đường và công trình trọng điểm. Những hành động anh hùng của họ đã được ghi nhận, như trường hợp của đồng chí Đặng Thị Tho, người đã dũng cảm phá bom nổ chậm tại Km 127 và được kết nạp Đảng ngay tại trận địa.
Ban lãnh đạo Giai đoạn 1974 – 1979
- Đồng chí Bùi Xuân Lam làm Đoạn trưởng (đến tháng 2-1979).
- Đoạn phó: Các đồng chí Phan Trần Thứ, Phạm Phúc Minh, Võ Văn Long
Sau chiến tranh, công ty đã nhanh chóng chuyển sang công tác khôi phục. Cầu Việt Trì được khôi phục và thông xe vào ngày 28/3/1973. Tuy nhiên, thiên tai cũng là một thách thức không nhỏ. Trận lũ lụt lịch sử vào năm 1969 và 1971 đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều đoạn đường sắt. Công ty, với sự hỗ trợ của các lực lượng khác, đã khắc phục hậu quả một cách nhanh chóng, được Bộ GTVT khen thưởng. Một bước phát triển quan trọng khác trong giai đoạn này là sự thành lập "Xưởng cơ khí cầu đường" vào tháng 01/1966. Quyết định này cho phép công ty tự sản xuất và sửa chữa các phụ kiện cầu đường, giảm sự phụ thuộc vào các nguồn cung cấp bên ngoài trong thời kỳ chiến tranh và gián đoạn chuỗi cung ứng. Việc tự chủ này đã trở thành một đặc điểm cốt lõi của công ty và là tiền đề cho những đổi mới trong các giai đoạn sau. Giai đoạn này đã chứng tỏ khả năng của công ty trong việc chuyển đổi từ một đơn vị sửa chữa thụ động sang một lực lượng chủ động, không chỉ đảm bảo an toàn giao thông mà còn bảo vệ mạng lưới vận tải quốc gia.
Sáp nhập chiến lược và chuyển đổi (1979-2003)
Sau khi đất nước thống nhất, ngành đường sắt tiếp tục tái cơ cấu để đáp ứng các yêu cầu mới. Ngày 01/4/1979, Đoạn cầu đường Hà Yên và Đoạn cầu đường Yên Lào được hợp nhất thành một đơn vị duy nhất lấy tên là Đoạn cầu đường Hà Lào.
Ban lãnh đạo thời kỳ 1979-1983:
- Đoạn trưởng: đồng chí Nguyễn Huy Khánh.
- Đoạn phó: các đồng chí Nguyễn Tiến Duy, Phạm Phúc Minh, Lê Văn Đàm, Bùi Minh Đức
Tuy nhiên, mô hình tổ chức này sớm bộc lộ nhiều bất cập, với phạm vi quản lý quá dài và cơ cấu cồng kềnh, gây khó khăn cho hoạt động. Đáp lại những thách thức này, Tổng cục Đường sắt đã ban hành Quyết định số 570 CB-TC vào ngày 02/8/1983, thành lập Xí nghiệp Quản lý đường sắt Vĩnh Phú.
Ban lãnh đạo Thời kỳ 10/1983 – 9/1990:
- Giám đốc: Đồng chí Bùi Minh Đức.
- Phó Giám đốc: đồng chí Hoàng Ngọc Thanh, Nguyễn Hồng Hưng.
Đây là một quyết định chiến lược nhằm tái cơ cấu, tạo ra một đơn vị tinh gọn và tập trung hơn, chịu trách nhiệm quản lý phạm vi từ km 42+100 (Phúc Yên) đến km 144+750 (Văn Phú), với trụ sở đóng tại thành phố Việt Trì.
Xí nghiệp Quản lý đường sắt Vĩnh Phú ra đời trong bối cảnh đất nước và ngành đường sắt đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là chính sách giá, lương, tiền không đồng bộ và tình trạng trượt giá liên tục. Thu nhập của người lao động rất thấp, chỉ khoảng 37.000 đồng/người/tháng, và nguồn cung vật tư thiếu thốn. Trước tình hình đó, ban lãnh đạo đã thực hiện một chiến lược mang tính đột phá: "phát triển sản xuất kinh doanh ngoài đôi ray". Công ty đã thành lập Ban đời sống, tổ chức đi vào miền Nam mua gạo, quan hệ với các nhà máy địa phương để lấy hàng thay tiền trả lương, và sử dụng than để đốt gạch xây nhà ở và nhà ga.
Ban lãnh đạo Thời kỳ 10/1990 – 4/1996:
- Giám đốc: Đồng chí Bùi Văn Tiếu.
- Phó Giám đốc: các đồng chí Hoàng Ngọc Thanh, Nguyễn Hồng Hưng, Nguyễn Văn Đồng (từ tháng 5-1991 đến tháng 4-1996), Đỗ văn Trường (từ tháng 5-1991), Nguyễn Hữu Hoan (từ tháng 4-1996).
Giai đoạn này, đột phá quan trọng nhất là trong lĩnh vực công nghệ. Nhận thấy tình trạng xuống cấp nghiêm trọng của hệ thống tà vẹt gỗ và tà vẹt bê tông cũ, ban lãnh đạo đã mạnh dạn đầu tư gần 1 tỷ đồng vào năm 1993, để mua sắm máy móc và tự sản xuất tà vẹt bê tông (TVBT). Sáng kiến này đã giải quyết vấn đề thiếu hụt vật liệu, nâng cao chất lượng kết cấu đường sắt và tạo ra một nguồn doanh thu mới. Sản phẩm TVBT cải tiến của công ty không chỉ được sử dụng trên tuyến Hà Nội - Lào Cai, mà còn được cung cấp cho các tuyến đường sắt khác trên toàn quốc. Việc sản xuất TVBT này minh chứng cho sự chuyển đổi chiến lược của công ty từ một đơn vị bảo trì thụ động sang một đơn vị chủ động, tự chủ về công nghệ và tham gia vào chuỗi cung ứng của ngành. Sự đổi mới này không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn là một phản ứng kinh tế thông minh trước những thách thức của thị trường.
Thực hiện Nghị định số 56/CP ngày 2/10/1996 của Chính phủ về việc qui định hoạt động của doanh nghiệp công ích, ngày 17/4/1998, Bộ GTVT ban hành Quyết định số 877/1998/QĐ/TCCB-LĐ của Bộ trưởng Bộ GTVT thành lập doanh nghiệp Nhà nước hoạt động công ích Xí nghiệp quản lý đường sắt Vĩnh Phú, trực thuộc Liên hiệp đường sắt Việt Nam.
Ban lãnh đạo thời kỳ 4/1996-8/2000
- Giám đốc: Đồng chí Nguyễn Văn Đồng.
- Phó Giám đốc: các đồng chí Nguyễn Hữu Hoan, Đỗ Văn Trường (đến tháng 12-1998 chuyển làm Phó Giám đốc Xí nghiệp QLĐS Yên Lào), Trần Quang Lịch, Nguyễn Việt Anh.
Theo đó, Xí nghiệp quản lý đường sắt Vĩnh Phú là tổ chức sản xuất phục vụ, hạch toán kinh tế độc lập, có tư cách pháp nhân đầy đủ, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận. Điều quan trọng nhất là Xí nghiệp được tổ chức kinh doanh dịch vụ khác với mức tỷ trọng đến 30% trong tổng doanh thu hàng năm và theo khả năng thực tế của doanh nghiệp. Từ một mô hình tổ chức hạch toán kinh tế nội bộ đến mô hình hạch toán kinh tế độc lập, đó là một bước chuyển đổi căn bản, giao quyền chủ động cho doanh nghiệp rộng hơn, để từng bước vươn ra thị trường rộng lớn, với nhưng hình thức tổ chức mới phù hợp với xu thế phát triển của kinh tế thị trường và phù hợp với luật định, một sự công nhận chính thức đối với chiến lược đa dạng hóa doanh thu đã được thực hiện thành công.
Quản trị Doanh nghiệp và tiến bộ Công nghệ (2000-2015)
Bước vào thế kỷ 21, ngành Đường sắt Việt Nam tiến hành tái cấu trúc toàn diện theo mô hình Tổng công ty mẹ-Công ty con. Hợp nhất với xu hướng này, Xí nghiệp Quản lý đường sắt Vĩnh Phú được đổi tên thành Công ty Quản lý Đường sắt Vĩnh Phú vào ngày 20/3/2003, theo Quyết định số 734/2003/QĐ-GTVT của Bộ GTVT. Sự chuyển đổi này đã nâng tầm quản lý của công ty, tăng thêm chức năng và sự chủ động trong sản xuất kinh doanh. Sau đó, vào tháng 6/2010, công ty tiếp tục chuyển đổi thành Công ty TNHH một thành viên Quản lý đường sắt Vĩnh Phú, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp.
Ban lãnh đạo Thời kỳ 9/2000 – 12/2008
- Giám đốc : Đồng chí Đỗ Văn Trường.
- Phó Giám đốc: Đ/c Nguyễn Việt Anh, Trần Như Thắng, Trần Thanh Tâm.
Một trong những chiến lược cốt lõi của giai đoạn này là đầu tư mạnh vào cơ giới hóa để nâng cao năng suất và chất lượng. Công ty đã đầu tư và trang bị nhiều loại máy móc, thiết bị thi công đường sắt hiện đại, bao gồm máy chèn đường 08-8GS của Cộng hòa Áo, máy siết phụ kiện, máy khoan cắt ray và cẩu tự hành. Các khoản đầu tư này đã mang lại hiệu quả rõ rệt, không chỉ cho công ty mà còn cho các đơn vị khác trong ngành, khẳng định vị thế dẫn đầu về công nghệ.
Bên cạnh việc cơ giới hóa, công ty còn chú trọng vào cải tiến kỹ thuật. Một sáng kiến nổi bật là nghiên cứu và sản xuất thành công tà vẹt bê tông liền khối cốt thép thường, được áp dụng cho đường cong có ray thứ ba và đường đầu cầu, giúp giải quyết các khuyết điểm của tà vẹt cũ và nâng cao độ ổn định của kết cấu hạ tầng. Sáng kiến này đã đạt Giải nhất cuộc thi Sáng tạo Đường sắt Việt Nam năm 2009.
Quá trình chuyển đổi này được củng cố bằng sự tăng trưởng tài chính nhất quán. Doanh thu và thu nhập bình quân của người lao động tăng trưởng đều đặn qua từng năm, đặc biệt là doanh thu từ các hoạt động ngoài công ích. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 1.196.000 đồng/người/tháng vào năm 2002 lên 4.100.000 đồng/người/tháng vào năm 2011. Sự tăng trưởng tiếp tục tăng mạnh mẽ trong những năm sau đó. Thành công trong việc đa dạng hóa nguồn thu đã giúp công ty có nền tảng vững chắc để phát triển. Cùng với những thành tựu về tài chính và công nghệ, công ty cũng đã nâng cao chất lượng quản lý. Vào tháng 7/2005, công ty đã xây dựng và được cấp chứng nhận Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2000, một bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa quy trình hoạt động.
Ghi nhận những thành tích xuất sắc trong giai đoạn này, Công ty đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động Hạng Ba vào năm 2007, một giải thưởng công nhận những đóng góp cho sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là những thành tích từ năm 2002 đến năm 2006.
Ngày 29/6/2010, Tổng công ty ĐSVN ban hành Quyết định số 717/QĐ-ĐS chuyển Công ty QLĐS Vĩnh Phú thành Công ty TNHH một thành viên Quản lý đường sắt Vĩnh Phú. Mô hình tổ chức quản lý Công ty theo mô hình Chủ tịch Công ty, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp.
Ban lãnh đạo thời kỳ 01/2009-12/2015
- Đồng chí Nguyễn Việt Anh giữ chức vụ Chủ tịch, Giám đốc, kiêm Bí thư Đảng ủy Công ty.
- Các đồng chí Trần Như Thắng, Trần Thanh Tâm làm Phó Giám đốc Công ty.
Trong hơn 10 năm qua (2000-2012), Công ty TNHH một thành viên QLĐS Vĩnh Phú đã đổi mới toàn diện về mọi mặt, trong đó sự ổn định và tinh thần đoàn kết trên dưới một lòng là nhân tố căn bản nhất và là điểm tựa vững chắc cho sự phát triển của Công ty. Cùng với sự phát triển nhanh chóng của xã hội trong những năm đó, Công ty cũng không nằm ngoài sự phát triển chung của đất nước. Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ sửa chữa thường xuyên hàng năm được Tổng công ty ĐSVN giao, còn ký kết Hợp đồng bảo trì, sửa chữa KCHTĐS với Nhà máy Supe Lâm Thao, Công ty giấy Bãi Bằng, tham gia đấu thầu thi công nhiều công trình lớn như: Thi công nâng cấp tuyến Hà Nội – Hải Phòng; Hà Nội – TP Hồ Chí Minh; Công trình cải tạo và nâng cấp tuyến đường sắt phía Tây Yên Viên – Lao Cai.
Bước sang năm 2015, cùng với xu thế phát triển và hội nhập của đất nước, yêu cầu đổi mới đặt ra hiện nay đối với ngành Đường sắt là phải khẩn trương tiến hành tái cơ cấu, chuyển đổi mô hình hoạt động của các doanh nghiệp ngành Đường sắt theo mô hình Công ty Cổ phần, đạt hiệu quả ngày càng cao trong SXKD, chất lượng cung cấp dịch vụ, sức cạnh tranh của sản phẩm ngày một tốt hơn.
Trong đầu tư phát triển phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng chủ yếu phát triển theo chiều rộng sang phát triển hợp lý giữa chiều rộng và chiều sâu, chú trọng tính hiệu quả, tính bền vững lâu dài của hệ thống đường sắt Quốc gia, nhằm đáp ứng yêu cầu cho tăng trưởng kinh tế của đất nước. Đến cuối năm 2015, Công ty đã hoàn thiện và đang tổ chức bàn giao các công trình đã tham gia như: Gói thầu CP1, CP2, CP3 về cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt phía Tây. Đặc biệt, vươn ra khỏi chỉ thi công các công trình trong ngành đường sắt trước đây, Công ty đã đấu thầu thành công Dự án về lắp đặt đường di chuyển máy bốc than tại Công ty Tuyển than Cửa Ông, trị giá Hợp đồng là trên 11 tỷ đồng. Tổng sản lượng năm 2015 đạt khoảng 115,5 tỷ đồng, tổng thu nhập bình quân đầu người khoảng 6 triệu đồng/người/tháng.
Vượt qua những khó khăn buổi ban đầu khi chuyển mô hình hoạt động theo Luật doanh nghiệp, Công ty đã ngày càng tìm được hướng đi mới đem lại nhiều lợi nhuận và nó được thể hiện bằng con số ấn tượng:
- Năm 2010 tổng sản lượng là 68,5 tỷ đồng, thì năm 2015 là 115,5 tỷ đồng, tăng 168,6%.
- Doanh thu ngoài công ích năm 2010 là 12,4 tỷ đồng, thì năm 2015 khoảng 41,2 tỷ đồng, tăng 332,2%
- Thu nhập bình quân người lao động năm 2010 là 3,5 triệu đồng/người/ tháng, thì năm 2015 là 6,0 triệu đồng/người/ tháng, tăng 171,4%.
Công ty cổ phần - con đường phía trước (2015–2025)
Quá trình cổ phần hóa và hội nhập thị trường (2015-Hiện tại)
Quá trình chuyển đổi của công ty đạt đến đỉnh điểm vào năm 2015 với việc thực hiện cổ phần hóa, một phần của chiến lược tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước trên toàn quốc. Ngày 30/10/2015, Bộ Giao thông vận tải đã ký Quyết định số 3898/QĐ-BGTVT phê duyệt phương án cổ phần hóa Công ty TNHH một thành viên Quản lý đường sắt Vĩnh Phú, đổi tên thành Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú. Sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng, cho phép công ty hoạt động với tư cách là một pháp nhân độc lập và huy động vốn từ công chúng. Đại hội đồng cổ đông lần thứ nhất đã được tổ chức thành công vào ngày 25/12/2015, bầu ra Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, chính thức đưa công ty vào hoạt động theo mô hình mới.
Hội đồng quản trị gồm:
1. Đ/c Nguyễn Việt Anh, được bầu giữ chức Chủ tịch Hội đổng quản trị
2. Đ/c Trần Như Thắng, Giám đốc, thành viên HĐQT
3. Đ/c Nguyễn Văn Bình, thành viên HĐQT.
Ban kiểm soát gồm:
1. Đ/c Bùi Trọng Dũng, được bầu giữ chức Trưởng ban Kiểm soát
2. Đ/c Trần Văn Dự, thành viên Ban kiểm soát
3. Đ/c Giang Tiến Duy, thành viên Ban kiểm soát
Ban lãnh đạo (12/2015-12/2022):
- Đồng chí Nguyễn Việt Anh giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy Công ty – Chủ tịch HĐQT.
- Đồng chí Trần Như Thắng giữ chức Giám đốc Công ty.
- Các đồng chí Trần Thanh Tâm, Trần Ngọc Thăng, Phạm Xuân Tú làm Phó Giám đốc Công ty.
Mô hình cổ phần hóa mang lại sự tự chủ tài chính nhưng cũng đặt ra những thách thức mới trong một thị trường cạnh tranh thực sự. Công ty đã tận dụng tốt cơ hội này để nâng cao hiệu quả quản trị và mở rộng thị trường. Vượt qua những rào cản ban đầu, công ty đã thành công trong việc đấu thầu và thi công các dự án ngoài ngành đường sắt, chẳng hạn như lắp đặt đường di chuyển máy bốc than tại Công ty Tuyển than Cửa Ông.
Thách thức lớn nhất trong giai đoạn này là đại dịch COVID-19 bùng phát, gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng cho chuỗi cung ứng và hoạt động sản xuất. Tuy nhiên, công ty đã thể hiện sự kiên cường đáng kinh ngạc, dựa trên nền tảng của tinh thần đoàn kết và khả năng thích ứng được hun đúc từ thời chiến. Bằng cách thực hiện các biện pháp như "3 tại chỗ" (sản xuất, ăn uống, nghỉ ngơi tại chỗ) và tối ưu hóa quy trình thi công, công ty không chỉ duy trì hoạt động mà còn đạt được sự tăng trưởng ấn tượng trong suốt thời kỳ dịch bệnh. Mặc dù gặp khó khăn, công ty vẫn được ưu tiên hoạt động để đảm bảo an toàn cho tuyến đường sắt Quốc gia, điều này mang lại cơ hội duy trì việc làm và dòng tiền.
Sự kiên cường này được thể hiện rõ qua kết quả tài chính của công ty. Tổng doanh thu đã tăng trưởng mạnh mẽ qua từng năm: từ 103,87 tỷ đồng vào năm 2018 lên 236,37 tỷ đồng vào năm 2021. Đặc biệt, doanh thu từ các sản phẩm ngoài công ích đã đạt 127,2 tỷ đồng vào năm 2021, chiếm hơn một nửa tổng sản lượng. Lợi nhuận sau thuế và thu nhập bình quân của người lao động cũng tăng trưởng liên tục, với thu nhập bình quân đạt 10,93 triệu đồng/người/tháng vào năm 2021.
| - Đến tháng 01/2023, đồng chí Trần Như Thắng – Giám đốc về nghỉ hưu. Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú (Tháng 01/2023 đến nay) - Đồng chí Phạm Xuân Tú, giữ chức vụ Giám đốc và được bầu làm thành viên Hội đồng quản trị - Phó Giám đốc: Đ/c Lê Minh Trường, Nguyễn Trường Sơn, Nguyễn Thanh Tùng, Nguyễn Văn Phượng. |
 Đồng chí Phạm Xuân Tú
Giám đốc Công ty (2023-đến nay |
Thời điểm này, cùng với sự tăng trưởng, phát triển không ngừng của cả đất nước, việc áp dụng khoa học công nghệ, máy móc thiết bị vào lao động sản xuất là cần thiết. Nhận thấy lao động chân tay không thể đem lại năng suất lao động mà cần phải cơ giới hóa để thay sức người, do vậy đầu tư vào các máy móc, thiết bị để thi công và bảo trì đường sắt là một hình thức chuyển đổi số thiết thực nhất. Ban điều hành Công ty xác định không đi theo các xu hướng công nghệ chung chung mà chú trọng vào việc cơ giới hóa và tự động hóa trực tiếp trong lĩnh vực sản xuất, Công ty đã đầu tư vào các loại máy móc, thiết bị có tính năng tự động hóa và cơ giới hóa cao, thực hiện trong sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả và đảm bảo an toàn, đồng thời cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động. Đến nay việc sử dụng máy móc, thiết bị để bảo trì, sửa chữa và nâng cấp cơ sở hạ tầng đường sắt như: thay tà vẹt, thay ray, sàng đá, dải đá, điều hòa đá, nâng chèn đường... đều được thực hiện 100% bằng máy. Việc này giúp rút ngắn thời gian thi công, giảm sức lao động thủ công và nâng cao chất lượng công trình, không chỉ áp dụng cho công tác duy tu, bảo trì mà còn trong các khâu sản xuất khác. Năng lực thi công các công trình thông qua đấu thầu luôn được đánh giá cao, tính đến thời điểm hiện tại, Công ty đã đầu tư, trang bị hàng chục máy xúc chuyên dụng thi công trên đường sắt, máy chèn đường thủy lực, máy xiết phụ kiện...
Song song với đầu tư, phát triển cơ giới hóa trong thi công, sản xuất, việc số hóa các quy trình quản lý, giám sát, sử dụng các phần mềm chuyên dụng để điều hành sản xuất và quản lý kế toán, nhân sự... là một phần trong chiến lược hiện đại hóa của công ty, tập trung vào việc áp dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả quản lý và sản xuất.
Có thể nói, ứng dụng chuyển đổi số của Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú hiện nay trong quản lý và điều hành sản xuất là phát triển vượt bậc mà ít công ty trong ngành Đường sắt có thể làm được. Từ việc trang bị hệ thống camera hỗ trợ đảm bảo an toàn các đường ngang, giám sát hành trình tuần đường, hệ thống camera giám sát các vị trí thi công tại hiện trường để cảnh báo đảm bảo an toàn trong khi thi công, cho đến trang bị hệ thống phòng họp giao ban trực tuyến hàng ngày giữa các đơn vị hiện trường với Ban điều hành, các phòng nghiệp vụ của Công ty; sử dụng chữ ký số, quản lý công việc, văn bản điều hành bằng nền tảng số hóa, phần mềm điện tử...
Cùng với đó, tinh gọn cơ cấu tổ chức đã được Đảng ủy, Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc triển khai tuyển chọn các cá nhân có năng lực, trình độ để thực hiện công việc để bộ máy tham mưu, giúp việc hiệu quả hơn, năng suất lao động cao hơn. Năm 2025, khối gián tiếp của Công ty chỉ còn 6% trong tổng số CBNV, người lao động, công ty cũng áp dụng trả lương theo vị trí việc làm, đánh giá kết quả công việc theo KPI để khích lệ tinh thần và kết quả làm việc của cán bộ nhân viên. Đây là một quá trình liên tục và công ty luôn tiếp tục đầu tư, cập nhật công nghệ để duy trì vị thế và phát triển bền vững trong tương lai. Các con số về doanh thu và thu nhập bình quân của người lao động tăng trưởng ấn tượng trong những năm gần đây là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của quá trình này.
- Kết quả sản xuất kinh doanh năm 2023, với tổng doanh thu của Công ty đạt 255,41 tỷ đồng, tăng 110,78% so với năm 2022; lợi nhuận đạt 6,32 tỷ đồng, tăng 113,46% so với năm 2022; thu nhập bình quân người lao động đạt 11,1 triệu đồng/người/tháng tăng 11% so với năm 2022.
- Năm 2024, doanh thu của Công ty đạt 278,98 tỷ đồng, tăng 109,23% so với năm 2023; lợi nhuận đạt 6,94 tỷ đồng, tăng 109,81% so với năm 2023; thu nhập bình quân người lao động đạt 11,4 triệu đồng/người/tháng tăng 2,7% so với năm 2023.
Giai đoạn 2020-2025, tổng doanh thu 5 năm đạt hơn 1 nghìn tỷ đồng, tỷ lệ tăng trưởng bình quân/năm là hơn 12,%, vượt chỉ tiêu so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XI đề ra, tăng trưởng 10%. Tổng doanh thu hoạt động ngoài công ích trong 5 năm đạt hơn 500 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng gần 47% tổng doanh thu cả nhiệm kỳ, tăng bình quân hàng năm là hơn 14%. Có thể nói, đây là kết quả rất đáng ghi nhận của Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú trong điều kiện cạnh tranh khắc nghiệt để phát triển sản xuất kinh doanh ngoài công ích, tìm kiếm thêm việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho người lao động.
Trong thời gian qua, bằng mọi nguồn lực, hàng năm lãnh đạo Công ty và Công đoàn phối hợp tổ chức cho người lao động đi nghỉ mát, an dưỡng theo chế độ, đồng thời tổ chức nhiều hoạt động cho khối cơ quan, hiện trường đi du ịch trong nước và nước ngoài như: Thái Lan, Trung Quốc, Australia, Nhật Bản, và đặc biệt được Tổng công ty ĐSVN giới thiệu và được Tổng Công ty Đường sắt Hàn Quốc mời, Công ty đã tổ chức được 01 đoàn cán bộ gồm đội trưởng, cung trưởng và trưởng, phó phòng nghiệp vụ cùng Ban giám đốc, Ban kiểm soát tham gia học tập 5 ngày về đường sắt tốc độ cao và đường sắt cao tốc tại Hàn Quốc.
Tầm nhìn cho Tương lai - 2025 và xa hơn nữa
Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú đã xây dựng một tầm nhìn rõ ràng và đầy tham vọng cho tương lai. Dựa trên những thành quả đã đạt được, công ty đặt mục tiêu tăng trưởng 10% trong năm 2025 và duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số (từ 10% trở lên) từ năm 2026 trở đi. Mục tiêu này được hỗ trợ bởi chiến lược tiếp tục đầu tư vào cơ giới hóa và số hóa, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động.
Tầm nhìn chiến lược của công ty không chỉ dừng lại ở việc bảo trì và sửa chữa đường sắt hiện có mà còn hướng tới việc tham gia vào các dự án lớn hơn, như đường sắt đô thị và đường sắt cao tốc của Việt Nam. Đây là một sự thay đổi sâu sắc trong định danh của công ty, từ một đơn vị bảo trì truyền thống trở thành một đơn vị đi đầu trong phát triển cơ sở hạ tầng đường sắt hiện đại. Sự chuyển đổi này là kết quả trực tiếp của các quyết định chiến lược được thực hiện trong hai thập kỷ qua, đặc biệt là việc tập trung vào đa dạng hóa kinh doanh và đầu tư công nghệ.
Công ty nhận định rằng nguồn nhân lực là "yếu tố quyết định mọi thắng lợi" và tiếp tục ưu tiên phát triển đội ngũ cán bộ, công nhân viên cả về số lượng và chất lượng. Chính sách thu hút nhân lực trẻ, đào tạo chuyên môn và duy trì chế độ phúc lợi tốt được xem là nền tảng để đạt được các mục tiêu trong tương lai. Sự đoàn kết và tinh thần làm việc bền bỉ của người lao động đã trở thành tài sản vô giá, giúp công ty vượt qua mọi thử thách và phát triển ổn định.
Lời kết
Hành trình 70 năm của Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú là một câu chuyện đáng ngưỡng mộ về sự thích ứng và thành tựu. Bắt đầu từ một đơn vị công vụ nhỏ bé trong công cuộc tái thiết đất nước, công ty đã kiên cường vượt qua thời kỳ chiến tranh ác liệt, thực hiện những đổi mới mang tính cách mạng trong giai đoạn cải cách kinh tế, và thành công chuyển mình thành một doanh nghiệp cổ phần hiện đại, năng động. Những giá trị cốt lõi về tinh thần đoàn kết, sự dũng cảm và sáng tạo, được hun đúc từ những ngày đầu, đã trở thành động lực bền bỉ, giúp công ty không ngừng phát triển và đạt được những thành tựu nổi bật.
Sự chuyển đổi mô hình từ một đơn vị nhà nước hoạt động công ích sang một công ty cổ phần đã được chứng minh là một quyết định đúng đắn, mang lại sự linh hoạt và khả năng cạnh tranh cao. Việc đa dạng hóa doanh thu, đầu tư vào công nghệ hiện đại và phát triển nguồn nhân lực là những yếu tố then chốt giúp công ty tăng trưởng mạnh mẽ ngay cả trong những giai đoạn khó khăn nhất, như đại dịch COVID-19.
Công ty Cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú không chỉ là một tổ chức kinh doanh thành công mà còn là một trong những trụ cột của hệ thống đường sắt Quốc gia, với một di sản phong phú về sự cống hiến và đổi mới. Với tầm nhìn chiến lược rõ ràng và nền tảng vững chắc, công ty đã sẵn sàng để tiếp tục phát triển, đóng góp vào sự tiến bộ của ngành đường sắt Việt Nam trong kỷ nguyên mới của đường sắt đô thị và đường sắt cao tốc./.
Tác giả: Trung Nguyễn Đức
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Liên kết website